рсим низамов биография где родился
Рәсим Низамов: «Якыннарыма кирәклегемне тою мөһим» (ИНТЕРВЬЮ)
Тавышы моңнан гына торган Рәсим, баксаң, бөтенләй җырчы булырга хыялланмаган икән! — Җырлау сәләтем булса да, җырчы булырмын дип уйламаган идем. Казанга педагогия институтының музыка факультетына укырга керүемнең төп максаты — укытучы булу иде. Хәер, җырчы булып китсәм дә, максатымнан тайпылмадым дип исәплим. Җырларым белән халкыбызны сәхнәдән тәрбиялим дип саныйм. Сәхнә бит ул нәкъ тәрбия чыганагы булырга тиеш тә кебек.
“Иркә бала булып үсмәдем”
— Тәрбия дигәннән, иң башта әти-әниегез, авыл тәрбиясе турында сөйләшик әле.
— Авылда үскән һәр баланы хезмәт тәрбияли. Мин гаиләдә бер генә бала. Күпләр хәзер: “И, бер бөртек булгач, иркә булып үскәнсеңдер инде!” — диләр, һич юк. Мин башыннан сыйпап үстерелгән бала түгел! Киресенчә, абыйлы-апалы балаларга, бүлеп эшләгәч, эш азрак эләккәндер әле. Әтием Мөхәммәт — машина йөртүче, әнием Венера хисапчы иде. Әти иртә китә, кич кайта, әнинең сәламәтлеге мактанырлык түгел, хуҗалыктагы авыр эшләр барысы да минем җилкәдә. Ул бит хәзер генә авылда яшәү рәхәт — су-газы кергән. Ә бит боларның барысын да үзебез эшли идек. Бервакыт шулай физикадан хәрәкәт темасын үткәндә, укытучының: “Хәрәкәт ул, балалар, менә Рәсимнең көянтә-чиләкләр белән йөгерә-йөгерә су ташуы инде!” — дип чагыштыруы истә калган. Көн гел эш белән үтә иде, шулай да, ап-ак карда аунарга да, яшел чирәмдә йөгерергә дә вакыт таба идек.
— Укытучы булам дип йөргән улларының кинәт кенә сәхнә йолдызына әйләнүен ата-ана ничек кабул итте соң?
— Башта “артист кеше юлдан кайтып керми, тормышың ничегрәк булыр соң?” дигән шикләр булса да, алар бу карарны уңай кабул итте. Аннары бит мин сәхнәгә институтта укыган вакытта ук чыгып караган кеше, башта кызыксыну гына иде, аннары инде һөнәргә әйләнде.
— Туган як якын булгач, институтта укуның авырлыгы юк инде аның.
— Беренче елларда бик сагындырды, атна саен кайтып йөрдем. Ә инде аннары, укытучыбыз Миңгол Галиев безне — авылдан килгән балаларны үз канаты астына алып, вокал белән җенләндергәч, төнгә кадәр институттан чыкмый башладык. Авыл баласында ялкаулык юк бит ул — иртән сәгать тугызынчы яртыга киләбез, төнге унсыз кайту юк. Көнгә икешәр сәгать вокал белән генә шөгыльләндек — укыйм дигән кешегә мөмкинлек җитәрлек иде! Аннан ияләшә төшкәч, бәйрәмнәрдә, ялларда концертлар белән авылларга чыга башладык. Әле бик яхшы хәтерлим, концерт куярга дип чыккан бер төркем студент 1994 елның каты буранында 14 сәгать юлда утырдык — бу минем, мөгаен, иң истә калган гастролем булгандыр.
— Юл газабы — гүр газабы, диләр бит, гомеренең яртысы тәгәрмәч өстендә гастрольдә үткән артист кешенең юл маҗаралары моның белән генә бетмидер инде.
— Юк, әлбәттә! 2001 елда кыш көне бер төркем артист Уфага концерт белән кузгалдык. Чаллыга җиткәч, аппаратура төягән “Газель” машинабыз ватылды. Нишләргә белгән юк, кич бит концертка өлгерергә кирәк. Киттек машина эзләп, аппаратура төяргә таптык, үзебезгә барырга машина юк. Шунда бер белмәгән бер абый: “Бу дөньяда күрмәгәннәрем калмады, Әфганга кадәр барып җиттем, юлда йөрүнең ни икәнен бик яхшы чамалыйм!” — дип, гаражында торган өр-яңа машинасының ачкычын, документларын китереп тоттырды. Чит кеше иде ул безгә, ә бит мондый изгелекне хәтта якын дустың да эшләмәс иде!
Икенче очрак тагын шул ук Уфа яклары белән бәйле. Концерттан кайтырга чыктык, төнге сәгать унике, без артистларны төягән машина ватылды, ниндидер бер вак кына запас часте янып чыкты. Аппаратура төягән машина шул запас частьны эзләргә китте. Сүнгән машина эчендә салкынга чыдап булмый башлады, урамда да түзә торган түгел, 30 градус салкынлык. Ярый урманга якынрак җир иде, төшеп учак ягып җылынып та карыйбыз. Шуннан якындарак ут күренгән авылга киттек, бу булып чыкты чеп-чи урыс саласы. Ишегалдында машинасы торган һәр капканы шакып, урам буйлап бара торгач, бер урыс агае уянып чыгып, гаражыннан шул кирәкле запас частьны табып бирде. Ул да чит кеше иде! Шуны әйтәсем килә: чыннан да юл газабы — гүр газабы бит ул, юлда йөргәндә бер-беребезгә мәрхәмәтлерәк булсак иде.
“Урланган җыр җырламыйм”
— Бүген ярый инде урамнан тотып алып кергән һәр кешедән “йолдыз” ясаучылар бар, сез сәхнәгә аяк баскан чакларда танылу бик авыр булгандыр, мөгаен?
— Ул вакытның да үз мөмкинлекләре бар иде — чын конкурс-фестивальләр мине сәхнәгә алып менде. “Ягымлы яз”, “Татар җыры” (аны һич кенә дә хәзер үткәрелә торган “Татар җыры” белән бутарга ярамый) — болар чын сынау иде. Мин, мәсәлән, “Татар җыры” конкурсында өч тапкыр чыгыш ясадым (1993, 1995, 1997 еллар), бары соңгысында гына лауреат исеменә лаек булдым. Ә хәзерге конкурслар бизнес бит ул, урамнан кергән һәр кешедән җырчы ясап булмый, аның өчен талантың булган очракта да 5-6 ел укырга кирәк. Хәзерге көндә эстрадада бөтенләй башка һөнәр ияләре дә “йолдыз” булып йөри, аны чистарту өчен бер закон — фонограммага җырлауны тыю да җитәр иде.
— Сезнең хакта “ирешкән югарылыгын озак еллар дәвамында саклап кала алган җырчы” диләр, моның сере нидә?
— 16 елдан артык сәхнәдә иҗат итү дәверендә нәкъ шуңа омтылдым да инде. Моның өчен, әлбәттә, һәрдаим үзеңне камилләштерергә кирәк: тамашачының мәхәббәтен югалту өчен бер ялгыш сүз ычкындыруың да, бер ялгыш адым атлавың да җитә. Шуңа күрә үземне гел контрольдә тотарга тырышам. Аннары сәхнәдәге уңыш тулысынча репертуар белән бәйле. Миндә кемнәндер урлап алган җыр юк, барысы да үзем өчен язылганнар.
— Ә алар ничек сайлана? Җырларның сезнең язмыш белән тәңгәл булуы мөһимме?
— Минем өчен сүзләр белән көйнең тәңгәллеге мөһим. Темасы да тормышчан, сүзнең көче дә зур булсын. Бер үк “яратам” сүзен төрлечә яза бит шагыйрьләр — берсендә бигрәк тапталган сүз булып яңгырый, икенче шигырьне укыйсың, шул сүз йөрәккә тия. Менә шунда инде ул сүз көче! Ә үзеңнең язмыш турында гына җырлау, минемчә, һич дөрес булмас иде — үзен генә уйнаган артист чын артист була алмый бит. Без халык язмышын, аның көнкүрешен күз уңында тотарга тиеш.
— Кайсы авторларга өстенлек бирәсез?
— Фирзәр абый Мортазин белән эшләү бик җайлы. Аңа нинди җыр кирәген аңлатып та торасы юк. Җыр язгач, “Рәсим, сиңа гына дигән бер җыр бар!” — дип үзе шалтырата, ул җыр чынлап та минеке булып чыга. Зөфәр Хәйретдинов, Марсель Иванов, Фәрит Хатыйпов белән бик күп җырларыбыз бар.
“Кыш буе чана шуам”
— Һәр ир-ат өчен беренче урында эш, икенчедә генә гаилә, балалар, диләр.
— Мин алай аерып карый алмыйм. Эш — фронт, гаилә — тыл ул! Гаилә — бурыч та, җаваплылык та, терәк тә. Хатыным Энҗе белән бергә укыдык, әмма бер күрүдә гашыйк булдым дип әйтә алмыйм. II курста, көз көне колхозга эшкә җибәрделәр, шунда якыннан аралашып киттек. Укуны тәмамлагач, өйләнешеп тә куйдык.
Бүген хатыным балалар бакчасы мөдире, эше үтә җаваплы, четерекле. Хатын-кызга бит гаиләне дә, эшне дә бертигез алып барырга кирәк. Ике улыбыз Рүзәл белән Равилне дә үстерәсе бар. Әти сүзе иң азактан әйтелсә дә, төп тәрбияне балаларга барыбер әни кеше бирә. Аллага шөкер, аңлашып, матур яшибез.
— Тормышыгыздагы иң кадерле мизгелне искә төшерсәк?
— Ул, мөгаен, беренче улым туган көндер!
— Улларыгызның кайсында үз балачагыгыз чагылышын күрәсез?
— И, хәзерге заман баласын безнең белән чагыштырып буламыни?! Шулай да, олысы Рүзәл холкының тыныч булуы белән миңа охшаган. Кечкенәсе бер тик тотмый, кыш көне тау шудыртып рәхәтләндерә (Рәхәтләнеп көлешәбез — Э.Җ.) Минем ял көне туры килсә, чанасын әзерләп көтеп кенә тора, төнге уникесез кайтып та булмый аннары!
— Тиздән тамашачыгыз көтеп алган концертларыгыз җитә, шул хакта да сөйләшеп алыйк әле.
— 23-24 февральдә Филармония концертлар залында Казан тамашачысы алдында чираттагы имтихан тотуым. Концертны театральләштерүгә бик каршы булсам да, ул тулы канлы үтәчәк — аның үз сценарие, алып баручысы (быел Рәсим Низамов концертын Фәнил Вакказов алып барачак — Э.Җ.), биючеләре дә, чакырылган җырчылары да булачак. Үземнең остазларымны кунак итеп чакырасым килә. Аннары мин бит инде 4 ел рәттән “Татар моңы” конкурсында жюри әгъзасы, шунда катнашкан талантлы балаларның берничәсен үз концертыма чакыру нияте дә бар.
— Казанда үткән концертлар артистларның финанс хәлен кайсы якка үзгәртә?
— Казанда ел аралаш концерт бирүне максат итеп куйдым — бу үзеңне формада тотарга бик ярдәм итә. Әмма бу тамашалардан акча эшләүне максат иткәнем юк. Хәер, төбәсәң дә эшләп булмый — яңа җырлар яздыру, костюмнар тектерү, зал арендалау, чакырылган артистларга түләү — шушы чыгымнардан соң минуста калмасаң, бу иң яхшы нәтиҗә дигән сүз. Шунысын да яшерми әйтә алам: концертлар оештыруда спонсор дусларның ярдәме бик зур.
— Дуслар белән аралашу өчен вакыт каламы соң?
— Безне уртак хобби — волейбол ярату берләштереп тора. Атнага ике мәртәбә “Динамо” спорт комплексында җыелышып волейбол уйныйбыз. Уен барышында дуслар белән сүзгә килешү дә булырга мөмкин, әмма бөтен үпкәләр шул залда кала, алдан килешү буенча, без бәхәсне спортзалдан ары алып чыкмыйбыз. Бу безнең өчен аралашу да, ял итү, стресстан арыну да. Бөтен тискәре эмоцияләрдән арынып, өйгә тынычланып кайтабыз.
— Шулай да, кеше күңеленә һәрчак нидер җитми бит ул.
— Ул яшәүдән туктаганчы шулайдыр инде. Менә минем дә иҗаттан туеп, җырлаудан туктыйсы килгән чакларым була. Әмма сәхнә чир ул, сине болай гына җибәрми. Аннары тагын нидәндер күңел күтәрелеп китә дә, җиң сызганып эшкә тотынасың.
— Әле сезгә, иҗатыгызга гашыйк булган яшь, чибәр фанаткалар да илһам бирәдер?
— Хатын-кызларның игътибарын нибары һөнәремә кагылышлы дип исәплим. Бер күрүдә гашыйк булуга бөтенләй ышанмыйм. Кешенең эчке дөньясын белмичә торып, ничек итеп яратып булсын ди?!
— Сезнең яшәү яме нидә?
— Минем өчен һәрвакыт якыннарыма — хатыныма, балаларыма, әти-әниемә һәм тамашачыма кирәклегемне тою мөһим!
“Каеннар арасында” хиты белән халыкка танылган Рәсим Низамов Татарстанның халык артисты булды
Әле яңа гына табадан төшкән яңа исемле җырчы белән аралашып алырга да өлгердек.
Рәсим Низамов халык яратып кабул иткән һәм үзе яратып башкарган җырларын да хәтерендә яңартты.
– Тәнкыйтьне ничек кабул итәсез?
Тәнкыйть кәнфит түгел? диләр безнең халыкта. Ләкин ул булырга тиеш. Ансыз булмый.
– Бүген татар эстрадасына карата фикерләрегез. Кимчелекләре, төзәтәсе җитешсезлекләре бармы?
Төзәтәсе әйбер дип сөйләп, эченә кереп китсәк, ул күп төрле. Бу минем сүз генә түгел, төзәтергә кирәк дигән фикерләр күптән йөри. Хөкүмәт дәрәҗәсенә дә күтәрелгән мәсьәлә бу. Шулай да, бер урында гына тора дип әйтеп булмый, кемнәрдер алга омтыла. Яшьләр арасында сәхнәгә омтылыш, эзләнү бар икән, димәк, моны аңлау бар. Шушы эшнең авырлыгын тоеп, шуңа җигелеп эшләргә алынган җырчылар бар.
– Җырларны үзгәртеп башкаручыларга сез нинди карашта?
Автор җырын үзгәртүне зур гөнаһка саныйм. Аның калыбын үзгәртү, әйтик. Ул бит нотада язылган, шушы калыптан чыга икән, дөрес әйбер була алмый. Бу авторның хокукларын бозу. Ул оригиналда булырга тиеш. Халык җырларын күпмедер үзгәртү бар, ләкин халык күңеленә сеңгән, колагын ишетелгән җырларны алай итеп үзгәртүне дөрес гамәл дип санамыйм. Аны мелизмнар белән бизәү анысы икенче мәсьәлә.
– Татар альтернатива музыкасына карата мөнәсәбәтегезне беләсе килә. Заманча юнәлешләрдә җырлаучыларны тыңлыйсызмы?
– Алар да кирәктер, гел бертөрле генә җырлап булмый. Заманага яраклашып эзләнү булырга тиеш. Аның үз аудиториясе.
Р?сим низамов биография где родился
Раис Гильметдинович Низамов родился 1 июля 1932 года в д. Ташлы Альшеевского района Башкортостана. Его детство пришлось на трудные военные годы. Оставив мать с пятерьмя детьми, в 1941 году отец ушел на фронт. Он воевал в составе Башкирской конной дивизии и погиб в боях за освобождение Украины.
Это было нелегкое время. То, что пришлось пережить старикам, женщинам и подросткам, невозможно передать словами. Но как бы ни было тяжело, надо было помогать взрослым, обеспечивать фронт хлебом. Как и все деревенские мальчишки, Раис рос заботливым, отзывчивым. Он и своих младших братьев научил трудиться. Ему же с малых лет довелось познать все горести и тяготы жизни: работать и в колхозе, и на шахте близ нашей деревни.
После получения семилетнего образования учился в Уфимском училище речного флота. Окончил его в 1949 году. Одно лето работал на пароходе кочегаром, помощником машиниста по маршруту Уфа – Казань.
Впоследствии продолжил учебу в Уфимской башкирской средней школе-интернате. В 1952 – 1957 гг. обучался в Литературном институте им. А. М. Горького в Москве. С 1957 г. работал собственным корреспондентом газеты «Совет Башкортостаны», заведующим отделом редакции журнала «Пионер». Впоследствии был назначен главным редактором журнала «Агидель», где работал до конца жизни.
Творческой деятельностью Р. Низамов начал заниматься еще в годы учебы в школе-интернате. Многие его стихи были опубликованы в республиканских газетах и журналах. Первое эпически масштабное произведение Р. Низамова – повесть «Сын солдата» (1959), повествующая о событиях в тылу во время Великой Отечественной войны, о невзгодах, обрушившихся не только на плечи взрослых, но и детей, являлась и дипломной работой писателя при окончании института.
Вторая повесть Р. Низамова «Марьям» (1964) рассказывает о непростых взаимоотношениях в семье, о жизни колхоза и колхозников 60-х годов. В этой повести отчетливо прослеживается рост литературного мастерства писателя, обогащение его изобразительного инструментария, умение отражать сложные жизненные процессы. В повести «Чужие люди» (1967) повествуется о дружбе и самоотверженном труде детей в годы войны на примере судеб двух семей – башкирской и русской. Повесть в свое время сыграла значительную роль в воспитании юного поколения, в утверждении идеи дружбы между народами. Другая повесть Р. Низамова – «Зять» (1968) – посвящена проблеме любви между людьми разных национальностей, что, естественно, затрагивает вопросы национальных отношений и особенностей, проблемы национальной психологии. Повести и рассказы «Вкус хлеба» (1971), «Добрый след памяти» (1974), «Собственный корреспондент» (1974), «По следам отца» (1977), «Гудки парохода» (1980) посвящены прошлому и настоящему, взаимоотношению поколений, социально-нравственным, духовным устремлениям современников.
Повести Р. Низамова отличаются плотностью рассказа, концептуальностью. Автор глубоко чувствует логику характера, природу ситуаций, тонкости человеческой психологии и создает живые образы людей, задумывающихся о правде и справедливости, о смысле жизни и назначении человека. Разнообразны и изобразительны приемы писателя в раскрытии внутреннего мира героев, психологических проявлений характеров. Писатель успешно использует возможности поэтического синтаксиса, ассоциативные изобразительные средства, иносказательность многозначность слова.
Отрывок из воспоминаний Равиля Бикбаева
о Раисе Низамове из книги «Рами».
Рами, Рафаэль и Раис были одногодками. Наверное, поэтому они лучше всех понимали друг друга, легко находили общий язык. Друзья любили вместе проводить досуг, читать за пивом стихи или рассуждать о любви. «Близкие отношения связывают нас с Раисом еще со школьных лет, – писал Рами в октябре 1953 года. – Наши жизненные пути во многим схожи. До школы он учился в профессиональном училище, после чего работал на пароходе. В школьные годы начал писать стихи для выпускаемого мной журнала. Нас обоих радует, что теперь мы снова вместе, учимся в одном и том же институте. Я могу высказывать ему свое мнение, критиковать, давать советы. Когда же речь заходит о моих вещах, он ничего не говорит. Знай себе, повторяет «Хорошо!» да «Хорошо!». Стихи у него слабоваты. Приехав сюда, Раис стал намного серьезнее относиться к литературе. Он конечно, старается, но работает не в полную силу. Как в человеке, я ценю в нем открытость, простоту и радушие».
Поначалу Раис смотрел на Рами, словно ученик – на учителя. Так повелось у них со школы. К тому же теперь их разделяли два года учебы. Может быть, именно поэтому ему нечего было сказать о стихах друга, кроме слов одобрения. А когда Рами его критиковал, долгое время обдумывал сказанное им. Подобные разговоры нисколько не вредили их дружеским отношениям. «Раис – человек открытый, простой, естественный. Он – не позер. Я испытываю постоянную потребность делиться с ним всем, что наболело, накипело на душе, исповедоваться перед ним».
Объединяло их также то, что оба выросли без отцов, которых отняла война. И это нашло отражение в их творчестве.
Попробовав себя в поэзии, Раис Низамов, в конце концов, поймет, что это не его стихия, и всерьез переключится на прозу. Диплом он защитит по написанной им повести «Сын солдата», получившей высокую оценку известного поэта Владимира Луговского.
На съезде писателей Башкирии (слева направо) Рафаэль Сафин, Рами Гарипов, Мустай Карим, Раис Низамов, Шакир
Янбаев. 1968 г., май
Во время учебы в Москве Рами Гарипов, Раис Низамов, Рафаэль Сафин и Шакир Янбаев. 1968 г.
Из воспоминаний о Раисе Низамове.
Мы, Раис Низамов, Рафаэль Сафин и я, учились вместе в Московском литературном институте имени М. Горького, жили в одной комнате, так начал свое выступление прозаик Шакир Янбаев. – В то время учиться было очень трудно. Стипендии не хватало. Многие студенты побогаче нас не выдержали, бросили учёбу. А мы, хоть с большим трудом, выучились, получили дипломы. Как я уже сказал ранее, жили в одной комнате, делились хлебом, чаем, словом, всем, что имели. Я-то был постарше их и подрабатывал на стороне.
Однажды осталась у меня последняя щепотка чая, и я её запрятал в карман старого пиджака, думал, что там-то никто не найдет. Общежитие наше находилось в Переделкино, что в Подмосковье. Рафаэль с Раисом после учебы отправились отдыхать, а я любил музыку и поэтому пошел в консерваторию. Возвращался поздно, голодный, усталый и мечтал только о том, чтобы попить чаю и лечь спать. Пришел, поставил чайник и стал искать заварку. Не нахожу. А ребята лежат, молчат. Так и пришлось мне пить простой кипяток. Потом-то я догадался, что Раис нашел мой «клад» и они вместе попили чаю.
Р. Г. Низамов оставил глубокий след в душе многих людей, на долгие годы остался в памяти. Он мне запомнился прекрасным человеком, который спокойно, не забегая вперед и не отставая, не хвастаясь, делал свое дело. Он очень любил помогать людям, особенно начинающим писателям и поэтам.
Ветеран войны и труда Г. Х. Хуснуллин работал секретарем парторганизации в те годы, когда Раис Низамов являлся собственным корреспондентом газеты «Совет Башкортостаны» в Альшеевском, Белебеевском и Кигинском районах.
Приехав в нашу деревню, Раис первым делом шел в контору, говорит Гиният Хуснуллович, расспрашивал нас о делах колхоза, жизни села. Сельчан любил: молодых и старых. Идет по улице, кого встретит, обязательно остановит и расспросит обо всем.
Я встретился с Раисом Низамовым и Шакиром Янбаевым в Уфимской школе-интернате, говорит Рафаэль Сафин, это было ещё до литературного института, в 1947 году. Там же учился и Рами Гарипов. Он уже тогда был известен на весь интернат своими стихами. Писал их и Раис. Да и вообще он начинал свой творческий путь как поэт. Рами Гарипов раньше нас поступил в литературный институт. Потом уже всех нас повез в Москву Мустай-агай Карим. Пока шли вступительные экзамены, он был с нами и заботился о нас. Он же привёз нас домой после защиты дипломов.
Раиса направили на работу собственным корреспондентом газеты «Совет Башкортостаны» по Кигинскому, Салаватскому и Мечетлинскому районам. Меня оставили в Уфе заведующим отделом литературы и искусства этой же газеты. Жили они с супругой Райсой в Кигинском районе, кстати, это моя родина, там же у них родился первенец – дочь Айсылу.
Что о нем ещё хочется сказать. В нашем районе про обаятельного человека со светлым, приятным лицом говорят «звёздный человек». Таким и был Раис Низамов. Я ему не раз говорил об этом. Своим обаянием он привлекал к себе людей, быстро находил с ними общий язык.
Было это в 1953 году, рассказывает писатель Амир Гареев, тогда я только что вернулся после службы на Тихоокеанском флоте и начал работать в редакции газеты «Совет Башкортостаны». А Раиса послали туда на практику из Московского литературного института. Вот тогда я впервые встретился с ним. Он был одет в облегающий его фигуру синий костюм. Сам ниже среднего роста, худощавый и очень подвижный. Было такое впечатление, что он своим взглядом так и притягивает к себе. Вот таким я его увидел и таким он остался в моей памяти.
Потом он трудился в различных изданиях: собственным корреспондентом газеты «Совет Башкортостаны» в разных районах, заведующим отделом журнала «Пионер». Потом мы работали вместе в журнале «Агидель»: он – редактором, я – его заместителем. Раис Гильмутдинович был требовательным к подчиненным, но справедливым. Если ехал куда-нибудь в командировку или на пленум писателей, брал обязательно меня с собой. Говорил: «Ты побольше езди, встречайся с людьми. Тогда у тебя душа вырастает, да и работать легче».
Он везде искал талантливых людей. Сначала в газете «Совет Башкортостаны», потом в «Агидели». Если в редакцию поступала рукопись неизвестного, но подающего надежды автора, он радовался как ребенок. И обязательно находил этого человека, знакомился и потом всячески помогал ему.
Когда он внезапно умер и я занял его рабочее место, стал свидетелем удивительного явления. Несколько дней подряд звонили друзья, требуя Раиса. И откуда только не звонили: из Чувашии, Якутии, Оренбурга, Перми, городов и районов нашей республики.
Дорогие друзья, сказал Кадим Аралбаев, я один из учеников Раиса Низамова. Он меня взял на работу в журнал «Агидель», учил работать, умению общаться, разговаривать с людьми. Во многом становлению Р. Г. Низамова как писателя помогло то, что он работал собственным корреспондентом газеты «Совет Башкортостаны» в разных районах. Он жил и работал в гуще людей, знал изнутри их жизнь, радости и горести. Его всегда интересовала судьба конкретного человека. О нем он писал в своих очерках, а потом и повестях.
Книги Раиса Низамова
Раис Низамов с братом Рауфом и товарищами
Раис Низамов, Рафаэль Сафин, Мустай Карим и Шакир Янбаев. 1960 год.
Раис Низамов с матерью и дочкой Айсылу
Собственный корреспондент газеты «Башкортостан» Раис Низамов и первый секретарь Белебеевского райкома КПСС Газим Аллаяров
Раис Низамов с односельчанами и дочерью Айсылу (стоит первая слева)
На кладбище после похорон Раиса Низамова
Раис Низамов с женой, дочкой и родственниками
Брат Рауф Низамов со своей семьёй
Обсуждение книги Раиса Низамова В сельской библиотеке
Сын солдата: Повесть. Уфа: Башкнигоиздат, 1959. 96 с. Башк.
Марьям: Повесть. Уфа: Башкнигоиздат, 1964. 116 с. Башк.
Чужие люди: Повесть, рассказы. Уфа: Башкнигоиздат, 1967. 82 с. Башк.
Зять: Повесть, рассказы. Уфа: Башкнигоиздат, 1968. 152 с. Башк.
Вкус хлеба: Повесть, рассказы. Уфа: Башкнигоиздат, 1971. 232 с. Башк.
Добрый след памяти: Повесть, рассказы. Уфа: Башкнигоиздат, 1974. 126 с.
Собственный корреспондент: Повести, рассказы. М.: Современник, 1974. 176 с.
По следам отца: Три повести. Для детей. Уфа: Башкнигоиздат, 1977. 368 с. Башк.
Гудки парохода: Повесть. Уфа: Башкнигоиздат, 1980. 84 с. Башк.
Повести. Уфа: Башкнигоиздат, 1982. 288 с. Башк.
Латыпов Ю. Повесть о гордых // Ленинсы. 1964. 11 нояб.
Галин С. Жизненное произведение // Агидель. 1969. № 5.
Баимов Р. Повести Р. Низамова // Агидель. 1972. № 1.
Снежко Е. Люди Верхнего Каскына // Литературная газета. 1975. 6 июля.
Киреев Р. Люди доброй души // Ленинсы. 1978. 21 окт.
Баннов Г. Дни, что легли между отцом и сыном // Вечерняя Уфа. 1978. 18 февр.
Баимов Р. Творческое лицо. К 50-летию Р. Низамова // Кызыл тан. 1982. 1 июня.
Казим Аралбай. Свет близких людей // Башкортостан. 1992. 19 августа.
Галиев С. Навеки в памяти земляков. К 70-летию Р. Низамова // Альшеевские вести. 1992. 29 июня.
Багаутдинов В. Человек, сияющий как солнце // Альшеевские вести. 1992. 11 июля.
Низамов Рауф. К юбилею Раиса Низамова // Альшеевские вести. 1992. 2 июля.
Абдуллин Фатих. Имя его в нашем сердце // Башкортостан. 2002. 17 июля.
Галиев С. Талантливый писатель и журналист. К 75-летию Р. Низамова // Альшеевские вести. 2007. 30 июня.
Рафиков З. Танышыу һәм табышыу. К 60-летию писателя Р. Низамова // Башкортостан. 1992. 1 июля.
Галиев С. На приз имени Раиса Низамова // Альшеевские вести. 1993. 10 апреля.
Р?сим низамов биография где родился
Рустам Мингазизович Низамов — новый руководитель ТатНИИСХ ФИЦ КазНЦ РАН
4 февраля 2021 г. заместитель Премьер-министра РТ – министр сельского хозяйства и продовольствия РТ Марат Азатович. Зяббаров представил нового руководителя Татарского научно-исследовательского института сельского хозяйства (ТатНИИСХ ФИЦ КазНЦ РАН). Им стал проректор Казанского государственного аграрного университета (КГАУ) по научной и международной деятельности Рустам Мингазизович Низамов.
Директор ФИЦ КазНЦ РАН, академик РАН Олег Герольдович Синяшин кратко охарактеризовал будущего руководителя института Р.М. Низамова и подчеркнул, что на него возлагаются большие надежды по интенсификации научного процесса на основе использования современных методов исследований.
Р.М. Низамов родился 17 апреля 1981 года в селе Кирби Лаишевского района. Окончил агрономический факультет Казанской государственной сельскохозяйственной академии, доктор сельскохозяйственных наук, профессор кафедры землеустройства и кадастров, Почетный работник агропромышленного комплекса РФ.
Область научной деятельности Р.М. Низамова: агрохимия, плодородие почв, почвозащитное земледелие, агротехнологии. По приоритетным направлениям научных исследований, он опубликовал 75 научных работ, в том числе 8 книг, справочников, учебных и методических пособий,
Марат Азатович Зяббаров поставил перед коллективом ТатНИИСХ ряд амбициозных задач:
– шире использовать в исследованиях современные молекулярно-генетические и биотехнологиечские методы, MAS- селекцию;
– для решения проблемы дефицита семян многолетних трав возобновить на базе института селекцию и семеноводство многолетних трав;
– активизировать работу с российскими и зарубежными селекционными центрами;
– расширить спектр возделывания новых сортов в Татарстане и регионах России.
М.А. Зяббаров так же заострил внимание ученых на усилении научного обеспечения производства продукции органического сельского хозяйства, повышения продуктивности сельскохозяйственных культур на основе современных агротехнологий. Это возможно на основе тесной взаимосвязи с надежными бизнес-партнерами, сотрудничества с научными и образовательными учреждениями России и зарубежных стран.
Если вы нашли ошибку, пожалуйста, выделите фрагмент текста и нажмите Ctrl+Enter.